شورای پول و اعتبار بانک مرکزی با تصویب طرح صندوق پس انداز مسکن و تسهیلات مدل جدیدی از خانه دار شدن را به بازار مسکن ایران عرضه کرد.
به گزارش بانکداران ۲۴ (Banker)،صندوق پس انداز مسکن و تسهیلات در کشور ایجاد می شود. این نتیجه آخرین نشست شورای پول و اعتبار بانک مرکزی است. نشستی که در واقع مدل جدیدی از خانه دار شدن را به بازار مسکن ایران عرضه می کند. بر این اساس مردم می توانند با هر میزان
سپرده‌گذاری در پروژه های بزرگ ساخت و ساز شریک شوند و در ازای سرمایه شان بخشی از سهام مالکیت آن پروژه را دریافت کنند. این اتفاق همچنین موجب می شود بساط دلالان و بساز و بفروش های غیرمتخصصی که با سرمایه های کوچک وارد بازار می شوند، جمع شده و پروژه های بزرگ ساخت و ساز در کشور به جریان بیفتد. پروژه هایی که در مقیاس شهرک ها و مناطق مسکونی هستند و به صورت تخصصی و با رعایت استانداردها ساخته می شوند. نتیجه این مصوبه بانک مرکزی آن است که ارزش پس اندازهای مردم با گذشت زمان و افزایش قیمت ملک از بین نمی رود و از طرفی با تامین سرمایه پروژه های بزرگ مقیاس بساط دلالی و خانه‌های کم کیفیت در بازار مسکن برچیده می شود.
صندوق های پس انداز مسکن ایجاد می شود
سرانجام پس از مدت‌ها کش و قوس یکی دیگر از مهمترین طرح های مسکن دولت به تصویب شورای پول و اعتبار رسید. بر این اساس بانک مرکزی مجوز ایجاد موسسات پس انداز و تسهیلات مسکن را صادر کرد. شورای پول و اعتبار با هدف کمک به تأمین مالی بخش مسکن و از طریق جذب پس اندازهای خرد و اعطای تسهیلات مسکن دستورالعمل تشکیل صندوق های پس انداز مسکن را در ١٨ ماده و ٤ تبصره، تصویب کرد.صندوق های پس انداز مسکن که از همان اولین روزهای ورود عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی به ساختمان دادمان مطرح شده بود حالا به سرانجام رسیده است. امکانی ایجاد می کند که افراد بتوانند با هر میزان پس انداز، صاحب خانه شوند. در واقع با ایجاد صندوق های پس انداز مسکن، افراد می توانند هر میزان دارایی خود را وارد پروژه های ساخت و ساز کنند و در ازای آن سهام بخشی از مالکیت پروژه را دریافت کنند. یکی از مهمترین مزیت های این طرح، آن است که ارزش پس انداز افراد با گذر زمان کاهش نیافته و متقاضیان با خرید سهام پروژه‌های ساخت و ساز ارزش پول خود را متناسب با رشد قیمت مسکن حفظ می کنند.
یک سوم ایرانی ها با تسهیلات خانه دار شدند
به نوشته شهروند، بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی تاکنون هفت میلیون خانوار توانسته‌اند با کمک بانک مسکن خانه‌دار شوند. ما در کل کشور ٢٢ میلیون واحد مسکونی داریم که به معنی ساخت یک‌سوم خانه‌های کشور به کمک بانک مسکن است. بنابراین یکی از مهمترین راهکار خانه دار شدن در ایران تقویت منابع مالی این بانک است. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی که معتقد است بهترین مدل خانه دار شدن در ایران نظام پس انداز است، پیش از این در گردهمایی مدیران ارشد بانک مسکن در این باره گفت : در دولت‌های نهم و دهم با این شعار عامه پسند که نیازی به پس‌انداز برای خانه‌دار شدن نیست رژیم پس‌انداز از بین رفت و در اواخر دهه هشتاد شاهد اضمحلال رژیم پس‌انداز مسکن و تشویق سیاست مصرف مسکن بدون پس‌انداز بودیم. او توضیح داد: در همه جای دنیا تامین مسکن یک موضوع بلندمدت است چه برای تسهیلات‌دهنده که می‌خواهد اقساط دریافت کند و چه برای تسهیلات‌گیرنده یا خانوارها. بنابراین این مسأله نیازمند یک نظام باثبات پس انداز است
زوال نظام پس انداز در دولت گذشته
قبل از انقلاب بانک مسکن به عنوان بانک توسعه‌ای فعالیت داشت و انواع محصولات صندوق‌های پس‌انداز مختلف و رژیم پس‌انداز در آن زمان راه‌اندازی شده بود. صندوق های پس انداز با جمع آوری سرمایه های خرد مردمی امکانی را فراهم می کرد که تولیدکنندگان بزرگ وارد عرصه شوند و بازار مسکن تا حد زیادی از جولان دلالان و بساز و بفروش های غیرمتخصص در امان بماند. این صندوق ها در سال‌های پس از انقلاب و کوچک شدن بانک مسکن رو به اضمحلال رفت و در دهه هفتاد با ورود عباس آخوندی به وزارت مسکن دوباره جدی شد اما این مسأله به سرعت رو به فراموشی رفت تا در دولت‌های نهم و دهم که پروژه مسکن مهر مطرح شد. با این پروژه که مبنای آن اهدای زمین رایگان در حومه شهر بود و اجرای نادرست آن، فشار سنگینی به منابع بانکی وارد شد و تورم ٤٠ درصدی اتفاق افتاد. تورمی که بر اساس گزارش مرکز آمار ایران موجب شد قیمت مسکن ٩ برابر شود. این موضوع موجب شد در دولت یازدهم سیاست های خانه دار شدن مردم بازنگری شود و عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در اولین اقدام خود تلاش کند تا با ٨ برابر کردن میزان وام مسکن قدرت خرید مردم را افزایش دهد. پس از این اقدام عباس آخوندی سیاست های خود را بر مبنای تقویت منابع بانکی و تسهیلاتی بخش مسکن قرار داد و با افزایش سرمایه بانک مسکن تلاش کرد این بانک را پس از بانک صنعت، معدن و تجارت به دومین بانک توسعه ای کشور تبدیل کند. در همین راستا تقویت صندوق های پس انداز نیز در دستور کار قرار گرفت که مصوبه آن در شورای پول و اعتبار به تصویب رسید. سعید اسلامی بیدگلی کارشناس مسکن در این باره به «شهروند» می‌گوید: صندوق‌های پس انداز و تسهیلات مسکن برای کمک به تامین مالی بخش مسکن در مناطق جغرافیایی مشخص راه‌اندازی می‌شوند. او ادامه می دهد: در همه دنیا این صندوق‌ها ابزارهایی برای بهبود روند تولیدی در پروژه‌های ساخت و ساز هستند. این موسسات به صورت منطقه‌ای در هر شهر، با هدف ساخت و ساز مسکونی در مقیاس انبوه، تأسیس می‌شوند و با تامین مالی پروژه های بزرگ و ساخت شهرک ها و مناطق مسکونی بزرگ می توانند به بازار مسکن رونق بدهند و دست واسطه گران را از بازار مسکن کوتاه کنند. به گفته اسلامی سال‌هاست در تمامی کشورهای پیشرفته، این موسسات با استفاده از سپرده‌های مردم در بانک‌ها، از لحاظ مالی تأمین می‌شوند که مجتمع معروف اکباتان یکی از ماحصل‌های این موسسات است. به گفته سعید اسلامی بعد از مدت‌ها، در سال گذشته دولت راه‌اندازی دوباره این موسسات را در دستور کار خود قرار داد. اسلامی راجع به ساز و کار این صندوق‌ها توضیح می‌دهد: به طور کلی می‌توان گفت بر اساس پس‌اندازهای موجود، با توجه به موقعیت‌های جغرافیایی خاص، تسهیلاتی به پروژه‌های انبوه ساخت تعلق می‌گیرد. به زبان ساده‌تر، بانک‌ها با اختصاص بخشی از سرمایه‌های خود، به پیشروی این پروژه‌ها کمک می‌کنند.
