مشاورین املاک از نام‌آشناترین مشاغل برای مردم هستند. حداقل یک‌بار گذر هر خانواده‌ای به آن افتاده است. امروزه این دفاتر در سطح شهر‌ها به‌خصوص شهر‌های بزرگ مانند تهران، بسیار گسترده شده‌اند. به سراغ نائب رئیس اتحادیه مشاورین املاک، حسام‌الدین عقبایی رفتیم تا از چندوچون کار مشاورین املاک با خبر شویم.

عقبایی در مورد تعداد مشاورین املاک فعال در سطح کشور گفت: در کشور ۱۲۰ هزار مشاور املاک فعال داریم در استان تهران این آمار حدود ۳۲ هزار است و در شهر تهران حدود ۱۱۵۰۰ مشاور املاک فعال هستند. تعداد مشاورین املاک بدون مجوز در شهر تهران شاید ۴۰۰ تا ۵۰۰ عدد باشد. در شهرستان‌های دیگر، مشاورینِ بدون مجوز کمتر هم هست. اما موضوعِ بنگاه‌های بدون مجوز را دست­کم نگیرید؛ نود درصد تخلفات در همین‌ها صورت می‌گیرد.

قائم مقام اتحادیه مشاورین املاک کشور درباره مجوز راه‌اندازی دفتر مشاور املاک و قانون جدید این صنف اظهار کرد: سابقاً برای مجوز دادن برای اصناف، حدود و سقف وجود داشت، اما دیگر الآن این قیود نیست و می­گویند ملت بیکارند و راحت مجوز بدهید. مثلا قبلا حداقل فاصله مجاز برای فاصله دو مشاور املاک وجود داشت، اما در قانون جدید این محدودیت حذف شده است.

عقبایی در ادامه افزود: قانون مشاورین املاک در سال ۹۲ اصلاح‌شده است البته اشکالاتی دارد. سواد خواندن و نوشتن را برای پروانه کسب کافی می­داند. به نظر من یک مشاور املاک باید لیسانس حقوق داشته باشد. اشکال دیگری که در قانون جدید وجود دارد دو دوره‌ای کردن عضویت در هیئت‌مدیره اتحادیه است؛ یعنی یک نفر فقط دو دوره پی‌درپی می‌تواند عضو هیئت‌مدیره باشد، بعد دو دوره، یک دوره نمی­تواند؛ بعدش دوره نمی­تواند و بعد از آن دیگر اصلاً نمی­تواند که این مورد خلاف قانون اساسی است.

عضو هیئت‌مدیره اتحادیه مشاورین املاک کشور در مورد وضعیت اجرایی کد رهگیری نیز گفت: سامانه کد رهگیری باید به ۱۸ سامانه دیگر وصل باشد و مشاورین املاک بتوانند از ابعاد مختلف، یک معامله را بررسی کنند. مثلاً باید به سیستم سازمان ثبت وصل باشد برای اینکه بنگاهی ببیند که آیا فروشنده ممنوع‌المعامله هست یا نه؟ به سامانه‌ی طرح تفصیلی شهرداری وصل باشد، برای اینکه بداند مثلاً آیا خانه در طرح فضای سبز هست یا نه؟ کاربری‌اش چیست؟ به سیستم بانک‌ها باید وصل باشد که ببینید آیا سندش رهن بانک هست یا نه؟ به دادگاه‌ها وصل باشد، برای اینکه بداند سندش در دست ابطال هست یا نه؟

وی در ادامه افزود: وزارت راه دارد لایحه مربوط به کد رهگیری را آماده می­کند. الآن کلِ ۱۲۰ هزار مشاوره املاک، اکانت کد رهگیری دارند، اما اینکه برای چه میزان از معاملات صادر می‌کنند، نمی‌دانیم؛ اما باید بدون هزینه صادر کنند و اگر برای کد رهگیری هزینه‌ای بگیرند این تخلف است. مشاورین املاک هستند که باید کد رهگیری دهند؛ خودِ اتحادیه که کد رهگیری نمی­دهد. اما یکی از دلایلی که برخی معاملات بدون کد رهگیری ثبت می­شود، این است که برخی افراد نمی­‌خواهند کد رهگیری در معامله‌­شان صادر شود؛ چون نمی­خواهند اطلاعاتشان درز کند.